Đâu đơn giản là cho trà vào ấm

Nhiều người thường có thói quen lấy tay bốc trà cho vào ấm sau đó rót nước sôi vào rồi uống. Theo anh Viễn, cách uống trà đó là không đúng: “Bốc trà bằng tay vừa mất vệ sinh lại không có tính thẩm mỹ mà phải dùng cây khều để lấy vừa đủ trà ra một cái cốc. Cây khều trà có thể được làm từ trúc hoặc trầm hương”.

Sau khi bỏ trà vào ấm, việc đầu tiên là tráng trà và ấm bằng nước sôi rồi mới pha trà, tùy theo từng loại trà mà dùng nước sôi 100 độ hay 80 độ. Trước khi rót trà, phải đổ trà ra chén tống rồi dùng đồ lượt trà để loại bỏ bả trà. Đồ lượt trà có thể được làm bằng nhiều chất liệu khác nhau như gỗ, inox, bạc,… ”.

Luyện trà

Mỗi chiếc ấm trà là một tác phẩm nghệ thuật và thường được làm bởi nhiều người thợ, nghệ nhân, người làm ấm, người khắc họa chứ không phải một người làm từ A đến Z. Những người thưởng trà chuyên nghiệp chỉ sử dụng một ấm để pha một loại trà vì nếu dùng pha nhiều loại trà khác nhau sẽ làm hương trà trở nên “tạp” bởi mỗi loại trà có hương vị khác nhau.

Anh Viễn cho biết anh theo không phải là người chơi đồ cổ: “Tôi mua ấm để pha trà chứ không phải để trưng hay sưu tập. Khi mua, tôi thường chọn ấm tốt để pha được trà ngon, kết hợp với hình dáng, chi tiết được trang trí tinh xảo. Có những ấm tôi mua và sử dụng gần 20 năm”.

Anh cũng bật mí về hành trình luyện ấm: “Khi mua ấm về phải luyện ấm rồi mới sử dụng. Đầu tiên cho nước lạnh vào ấm và mang đi đun sôi. Sau đó tắt bếp, để chừng 10 phút, tiếp tục đun sôi rồi lại tắt bếp thêm 2 lần nữa. Theo kinh nghiệm của tôi thì nhìn qua ấm trà có thể nhận định ấm này hợp với trà nào để khi luyện ấm tôi cho loại trà đó vào để đun sôi cùng ấm khoảng chừng 30 phút. Luyện ấm cũng phải có duyên, có duyên thì xài ấm một thời gian ấm sẽ lên nước nhìn rất đẹp, pha trà thì hương vị đậm đà hơn. Ấm qua sử dụng lâu thì giá trị cũng sẽ tăng lên, với điều kiện một ấm chỉ dùng để pha một loại trà. Theo tôi, người mới chơi ấm nên chơi từ ấm rẻ tiền khoảng 250.000 đồng đến 1.000.000 đồng trước sau khi quen rồi mới nên chơi các loại ấm đắt tiền. Ấm giá trị cao thể hiện qua chất đất và độ khó để tạo ra hình dáng của ấm.”

Để phân biết được chất đất thì phải có kiến thức căn bản về màu sắc của đất. Anh Viễn cho biết: “Chất liệu để làm ấm cũng rất phong phú, như đất tử sa, đất sét Đài Loan…Đất tử sa có nhiều loại, nhưng thường thì có màu đỏ tím, chu sa thì màu đất đỏ, đất có màu vàng là đất đoạn ni. Còn về dáng ấm, ai thích sự mộc mạc thì chơi ấm trơn, người thích thơ thì chơi ấm có đề tài thư pháp. Bên cạnh đó, cũng có những ấm về đề tài sơn thủy, thành quách, làng mạc.”

Hiện tại hội Uống trà đi đã thu hút được hơn 1.700 thành viên, mỗi tháng họp mặt một lần tại Sài Gòn. Các thành viên sẽ đến giao lưu và thưởng trà cùng nhau, chia sẻ thú “chơi trà” của mình, mỗi lần sẽ thưởng thức khoảng chục loại trà rồi cùng nhau đưa ra những nhận xét phẩm chất trà để làm tư liệu cũng như chia sẻ với nhau những kiến thức về ấm.

Theo Ẩm Thực 365