Ấm tử sa là vật dụng không xa lạ gì với những ai có đam mê thưởng trà. Không chỉ là một dụng cụ pha trà đặc biệt mà ấm tử sa còn là một tác phẩm nghệ thuật bởi vẻ đẹp phóng khoáng và cổ kính. Không biết từ bao giờ, thú chơi ấm tử sa đã hình thành trong một đại bộ phận người mê trà, yêu nghệ thuật tại Việt Nam.
Không khó để chúng ta tìm thấy những diễn đàn, blog liên quan đến ấm tử sa và nghệ thuật chơi ấm tử sa trên Internet. Đó là nơi để những người đam mê sưu tầm gặp gỡ, chia sẻ thú vui và bộ sưu tập của mình. Bên cạnh đó, các loại hình mua bán, trao đổi ấm tử sa cũng phát triển mạnh mẽ, từ những loại ấm thông thường có giá vài trăm ngàn cho đến các loại ấm cổ có giá vài triệu hoặc vài trăm triệu như ấm Nghi Hưng, ấm Mạnh Thần, ấm Thế Đức.
Sơ lược về ấm tử sa, đây là loại ấm được làm từ đất tử sa – loại đất quý hiếm ở huyện Nghi Hưng, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Tương truyền, loại đất này đa dạng về màu sắc và có thể chế tác nhiều hình dáng tinh xảo. Đã có không ít những huyền thoại về nguồn gốc và về người đầu tiên phát hiện ra loại đất này. Tuy nhiên, người có công nâng ấm tử sa lên thành một nghệ thuật là Cung Xuân, với khả năng chế tạo ra những ấm trà tinh xảo và toát lên được cái thần cốt của ấm. Ấm tử sa cũng đã và đang được xem là một bảo vật quốc gia của Trung Hoa.
Ấm tử sa khi dùng để pha trà thì có khả năng giữ nguyên hương vị trà, giữ nhiệt lâu đủ để cho tri âm tri kỷ hàn huyên bên nhau. Thêm một điểm độc đáo nữa là thành ấm có những lỗ nhỏ li ti, cho nên với những ấm đã sử dụng khoảng 8 – 10 năm thì chỉ cần đổ nước sôi vào ấm thì ấm cũng có thể cho ra hương vị của trà. Không chỉ vậy mà nước pha trà để trong ấm cũng không sợ bị ôi thiu. Ấm tử sa dùng càng lâu thì càng thanh, bóng và có giá trị.
Không chỉ là dụng cụ pha trà, ấm tử sa có thể xem là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt mỹ. Người nghệ nhân chế tác ra ấm cũng cần rất khéo léo, làm thế nào để nắp ấm vừa vặn, miệng ấm – đầu vòi ấm và quai ấm luôn tạo thành một đường thẳng tắp, đồng thời khi rót nước sẽ tạo thành vòng xoáy như suối ngọc. Ấm tử sa có nhiều hình dạng từ hình tròn, vuông, tam giác đến hình dạng phỏng theo cỏ cây, hoa lá. Ấm thưởng được kết hợp với chữ, hình ảnh nghệ thuật.
Tổng hợp từ Interne)