Wagashi (hòa quả tử) là tên gọi chung của những món bánh ngọt truyền thống có thành phần chính làm từ các loại đậu (đậu đỏ, đậu trắng, đậu nành…), bột gạo, hạt (hạt dẻ, óc chó…), các loại quả mọng (dâu tây, kiwi…). Wagashi có hương vị thơm ngon và tạo hình cực kỳ tinh xảo, thường dùng cùng trà xanh trong các nghi thức Trà Đạo Nhật Bản. Hãy cùng DIVA Gốm Sứ tìm hiểu những nét ấn tượng của món bánh này nhé.
Nguồn gốc của Wagashi
Wagashi bắt đầu xuất hiện ở Nhật Bản vào thời Yayoi (300 TCN – 300) như một món ăn dùng để tế thần và mãi cho đến thời Edo (1603 – 1867), loại bánh này mới được phát triển thành một nghệ thuật ẩm thực. Sau đó, đến thời Minh Trị (1868 – 1912), chính sách ngoại giao mở cửa đã giới thiệu wasagi đến với phương Tây. Kể từ đó, món bánh này đã trở thành một trong những đại diện tiêu biểu cho ẩm thực Nhật Bản.
Ngày nay, wagashi được sử dụng rộng rãi như món tráng miệng kích thích vị giác sau khi thưởng trà cũng như được dùng như quà biếu trong các dịp trọng đại tại xứ Phù Tang.
Những thành phần cơ bản của bánh Wagashi
Thành phần quan trọng nhất để làm món bánh wagashi là đậu (azuki) đỏ hay trắng. Kế đến là thạch (kanten) giàu chất xơ, chiết xuất từ rong biển để làm wagashi dạng thạch (yokan). Cuối cùng là một loại đường đặc biệt (wasambonto) được tinh chế đặc biệt để cho ra những hạt màu kem thật mịn, vị thanh thoát với mùi thơm của bơ và mật ong. Thông thường, wasambonto được sử dụng trong bánh “higashi” – loại wagashi khô.
Một số loại Wagashi điển hình
Mỗi chiếc wagashi là một tác phẩm nghệ thuật mang đầy tâm huyết của người nghệ nhân với sự đa dạng về cả hương vị và tạo hình. Mỗi chiếc bánh wasaghi có thể đơn giản là một chiếc lá, bông hoa của từng mùa, hoặc cầu kỳ hơn là phong cảnh thiên nhiên, hay các tác phẩm hội họa,… Dưới đây là các loại wasaghi điển hình tại Nhật Bản hiện nay:
Namagashi – bánh ẩm: Là loại bánh có độ ẩm trên 30%, được làm thủ công, tạo hình bằng tay và sử dụng ngay trong ngày. Trong các loại wagashi, Namagashi thể hiện rõ nét hình ảnh của thiên nhiên trên mỗi thành phẩm: Mỗi mùa có những hình ảnh đặc trưng riêng, từ những bông hoa nở bung đầy sức sống vào mùa xuân, hay vẻ e ấp của nụ đào mới chớm vào mùa đông,…
Namagashi – bánh ẩm
Higashi – bánh khô: Loại wagashi khô nhất với độ ẩm chỉ từ 10% trở xuống, có thành phần là đường “wasambonto”. Higashi cũng có tạo hình khá đẹp với hình dáng các loại hoa, cây lá,…
Monaka – bánh rán: Thoạt nhìn, monaka trông khá giống các loại bánh quy với vẻ ngoài thường là hình hoa anh đào hay cúc. Monaka gồm một lớp bột đậu đỏ kẹo giữa hai lớp bánh nếp nướng mỏng làm từ bột mì, trứng, sữa.
Monaka – bánh rán
Yokan – bánh thạch: Yokan được làm từ bột đậu đỏ giã nhuyễn với đường, sau đó cô đặc trong khối thạch kanten. Loại bánh này có độ rắn đặc biệt hơn so với dạng thạch thông thường cũng như có vị thanh mát hơn và thường dùng trong những tháng hè nóng bức.
Yokan – bánh thạch
Manju – bánh bao: Bánh manju tròn trịa như bánh bao được làm từ bột mì hay bột khoai mỡ hấp với nhân bên trong là đậu đỏ. Vì cách làm đặc trưng nên manju thường được tạo hình thành những quả như anh đào, sơn trà khá đẹp mắt.
Manju – bánh bao
Wagashi “sánh đôi” cùng văn hóa Nhật Bản
Từ xa xưa, wagashi đã được dùng trong các buổi lễ tế thần thánh. Nó cũng là biểu tượng cho sự hiếu khách, người ta thường tặng nhau trong các lễ cưới, sinh nhật… Bên cạnh đó, trà đạo – phong tục truyền thống nổi tiếng của Nhật bản cũng sẽ kém hoàn hảo nếu thiếu wagashi: Dư vị ngọt ngào mà thanh thoát của bánh sẽ làm tan đi vị chát nhưng vẫn không làm mất đi tinh chất thơm ngon của trà xanh.
Lợi ích từ Wagashi
Hầu hết các nguyên liệu làm wagashi đều có nguồn gốc từ thiên nhiên thanh khiết, sạch sẽ, không có xuất xứ từ động vật (trừ trứng) nên rất thích hợp cho người thích ăn ngọt nhưng bị cholesterol cao. Ngoài ra, với thành phần chính là đậu đỏ, một loại thực phẩm giàu đạm, vitamin B1, B2, B6 cùng một số nguyên tố vi lượng, wagashi đúng là một thứ quà vặt vừa thơm ngon vừa giàu dinh dưỡng.
Theo iOne – Ảnh: IJ
